Z dziejów powiatowego miasta Jarocina 1913-1918

Książka Stanisława Karolczaka "Z dziejów powiatowego miasta Jarocina 1913 - 1918. Wojna światowa, konspiracja, rewolucja" jest reprintem wydawnictwa z 1935 r.

Publikacja stanowiła pierwsze opracowanie dokumentujące wydarzenia poprzedzające wybuch powstania wielkopolskiego w Jarocinie. Na jej kartach znalazło się wiele unikatowych ilustracji, m.in. afisz z 9 listopada 1918 roku informujący o powstaniu pierwszej w Wielkopolsce Rady Żołnierskiej. "Ażeby zobrazować zmagania wolnościowe 1918 roku, postanowiłem, dopokąd żyją inicjatorzy bohaterskiej akcji, zebrać dokumenty i wiarygodne zeznania w celu utworzenia przyczynków do historji powstania wielkopolskiego. Pragnę, jako syn tego bohaterskiego miasta, zarzucić nieścisłość dotychczasowym publikacjom i niedrukowanym opisom oraz zwrócić uwagę kompetentnym historykom, że miasto Jarocin było pierwszym wielkopolskim miastem, które zbrojnie zrzuciło jarzmo niewoli. Do opisu akcji wolnościowej zniewolił mnie fakt celowego przemilczania tego dziejowego czynu przez dotychczasowych historyków, to też już w roku 1923 rozpocząłem wytrwale gromadzić materjał" - napisał 83 lata temu Stanisław Karolczak we wstępie do swojej książki.

Karolczak rozmawiał z uczestnikami powstania, wysłuchiwał i spisywał ich szczegółowe relacje, na podstawie których opisał wydarzenia poprzedzające wybuch jarocińskiej rewolucji 1918 roku. Co ciekawe, książka w 1935 r. ukazała się dzięki wsparciu wielu jarocińskich przedsiębiorców, o czym świadczą reklamy firm zamieszczone na końcu wydawnictwa, m. in. Tartaku Parowego Franciszka Garsztki, Młyna Parowego Franciszka Krukowskiego z Szosy Powstańców 3, Wytwórni Wyrobów Cementowych Braci Koralewskich z ul. św. Ducha 73.

Jeden z nielicznych zachowanych egzemplarzy publikacji Stanisława Karolczaka, który znajdował się w zbiorach Muzeum Regionalnego w Jarocinie, został przekazany w 1935 r. z dedykacją autora ówczesnemu burmistrzowi Jarocina Edmundowi Rogalskiemu. Brakowało w nim jednak kilku ostatnich stron. Kompletny egzemplarz użyczyła na potrzeby wydania reprintu Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu.